Schronisko Koło Bzowa II

Współrzędne: 50.47862, 19.52971
Położenie: Rzędowa Skała, Bzów gm. Zawiercie-gmina miejska
Ekspozycja otworu: NW
Długość: 48m
Głębokość: 0m
Przewyższenie: 7m
Rodzaj: Obiekt poziomy
Aktulizacja: 09.10.2024

Lokalizacja: Około 1000 m na północny-wschód od centrum miejscowości Bzów, wśród pól uprawnych stoi samotna skała zwana Rzędową Skałą. 150 m na południe od niej biegnie asfaltowa droga z Bzowa do Karlina. Opisywana jaskinia leży u podnóża ściany skalnej na południowo-wschodnim zboczu wzniesienia. W otworze schroniska leży wielki głaz, ograniczając nieco dostęp do wnętrza. Otwór teren, wychodzący na strome zbocze, niegdyś doskonale widoczny z drogi Bzów-Karlin, w tej chwili jest zasłonięty koroną drzewa wyrastającego bezpośrednio w otworze.

Opis: Schronisko to wysoka szczelina o soczewkowatym kształcie wyraźnie zarysowanymi na obydwu ścianach rynnami bocznymi. Przy czym rynna na prawej (północnej) ścianie jest wyraźnie głębsza. W końcowej części schroniska leży wielki głaz, który można ominąć górą dochodząc do zasklepiającej się szczeliny korytarza lub dołem dochodząc do zacisku Z I/II. Po jego przejściu można się wczołgać do kontynuacji korytarza wejściowego z tą różnicą, że porusza się na poziomie rynien bocznych. Dolna część szczeliny wypełniona jest namuliskiem. Korytarz kontynuuje się i rozgałęzia. Pierwsze rozgałęzienie jest w postaci pochyłej mytej bardzo ciasnej rury. Drugie to szczelina z następnym rozgałęzieniem. W szczelinie po 4m napotykamy niewielką salkę, z której można jeszcze przez ok. 3m zejść w dół. Dalej szczelina staje się zbyt ciasna. W stropie salki widać niedostępną kontynuację tej samej szczeliny. W dnie salki znajduje się zablokowane głazem połączenie z pierwszą odnogą. Wracamy do rozgałęzienia. Tam niski korytarz prowadzi do następnej salki, której dno wpada w niedostępne, zawalone skałami odejścia. W lewo, ok. 60cm nad spągiem znajduje się przejście do następnej salki. W tym miejscu możemy spotkać ciekawie formy krasu negatywnego. Następna salka znajduje sie na połączeniu trzech pęknięć. Jedno prowadzi wgłąb jaskini (bardzo ciasno) , drugie łączy się z głównym ciągiem, trzecie prowadzi do poprzedniej salki. Idziemy łatwiejszym wariantem do połączenia z głównym ciągiem. W tym miejscu na wprost odchodzi w lewo wykopana przez zwierzęta rura zbyt ciasna do przejścia, a główny korytarz kontynuuje się niską krętą rurą. Idąc dalej natrafiamy na łatwy zacisk, z którym korytarz nieznacznie się poszerza łacąc się następnie z odejściem z poprzedniej salki. W tym iejscu kontynuacja wspomnianego wyżej odejścia przechodzi w niedostępną pochyłą szczelinę prowadzącą na północ natomiast główny ciąg wpada prostopadle do niej do przewężenia, którego na razie nie udało się pokonać, a który łaczy się z tą samą szczeliną.
Namulisko jaskini jest w większościg liniaste z wystającymi gdzieniegdzie pojedynczymi kamieniami. Na niewielkich fragmentach korytarze są w całości myte. Jak pisze K. Kowalski namulisko było rozkopywanie. Na powierzchni dna można dostrzec dużą ilość suchej trawy świadczącej o częstych odwiedzinach zwierząt szukających nory dla siebie (zapewne pojawiają się tu w zimie kiedy ruch turystyczny zanika). W schronisku panuje podwyższona wilgotność ale trudno w tym przypadku mówić o odrębnym mikroklimacie. Na ścianach można zauważyć pająki z rodzaju Meta i pojedyncze muchówki. W dniu 09.10.2024r. zauważono jednego nietoperza (z rodziny mroczkowatych). Na ścianach zachowały się resztki nacieków kalcytowych i z mleka wapiennego. Na ścianach są również widoczne resztki scementowanych osadów jaskiniowych o jaskrawych barwach, prawdopodobnie wieku trzeciorzędowego. W partiach głębszych nacieki występują obficie jednak są przeważnie zwietrzałe. W miejscach gdzie ściany nie są pokryte naciekami można zaobserwować niewielkie jamki wirowe. Rozproszone światło sięga daleko w głąb korytarza wejściowego, i dlatego na ścianach intensywnie rozwijają się glony i porosty. W głębi jaskinia jest względnie sucha. W większości korytarzy czuć przewiew. Historia eksploracji: Schronisko znane od bardzo dawna. K. Kowalski pisze, że było eksploatowane przez poszukiwaczy kalcytu. Obserwacje autora świadczą, że jest bardzo często odwiedzane. Partie za zaciskiem do 2024r. nie były wzmiankowane choć nie wykluczone, że były kiedyś spenetrowane.
Historia dokumentacji: Schronisko po raz pierwszy opisuje K. Kowalski podając również plan obiektu i nadając mu numer 409. W 1986 r. Szelerewicz i Górny wymieniają schronisko, podając jego przybliżoną lokalizację i nadając mu numer IV.B.54. Pomiary do zacisku wykonali w czerwcu 2010 r. Adam i Krystyna Polonius. Korytarze za zaciskiem zostały skartowane w październiku 2024 przez M. Zajączkowskiego. Plan opracował M. Zajączkowski.

Zagrożenia: Brak